پژوهش جدیدی از دانشگاه آرهوس دانمارک پرده از ارتباطی مهم بین زمان بلوغ و وزن در دوران نوجوانی و جوانی برداشته است. بر اساس این مطالعه بلندمدت، دخترانی که زودتر از هم‌سالان خود وارد دوران بلوغ می‌شوند، با احتمال بیشتری در آینده دچار اضافه‌وزن خواهند شد — حتی اگر در دوران کودکی دچار چاقی نبوده باشند.
این تحقیق که داده‌های رشد نزدیک به ۱۳ هزار کودک را شامل می‌شود، نشان داده است که شاخص توده بدنی (BMI) دختران با بلوغ زودرس در تمام مراحل رشد — از قبل از بلوغ گرفته تا دوران نوجوانی و حتی بزرگسالی بالاتر از حد میانگین است.
مطالعه‌ای متمایز بر پایه داده‌های واقعی
آنچه این پژوهش را از تحقیقات قبلی متمایز می‌سازد، استفاده از پایگاه داده‌ای با بیش از ۱۳۶ هزار اندازه‌گیری قد و وزن از طریق سوابق مدارس و مراکز درمانی است. بر خلاف اغلب مطالعات پیشین که تنها به یک نقطه از زمان اکتفا می‌کردند، این بررسی جامع مسیر رشد جسمانی کودکان را از سن ۷ تا ۱۸ سالگی دنبال کرده است.
چرا دختران بیشتر تحت تأثیر قرار می‌گیرند؟
نکته جالب‌توجه این پژوهش، اختلاف چشمگیر میان پسران و دختران در رابطه بین بلوغ و افزایش وزن است. در حالی که در پسران این رابطه بیشتر به وزن اولیه در کودکی مرتبط است، در دختران حتی با وزن نرمال نیز بلوغ زودرس می‌تواند عاملی مستقل برای افزایش BMI باشد.
کارشناسان احتمال می‌دهند این تفاوت ناشی از تغییرات هورمونی متفاوت در دختران باشد که در دوران بلوغ ذخیره‌سازی چربی و متابولیسم بدن آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
هشداری برای والدین و متخصصان سلامت نوجوانان
با وجود اینکه افزایش وزن گزارش‌شده در این پژوهش در سطح متوسطی است و نیاز به نگرانی فردی وجود ندارد، اما اهمیت آگاهی‌بخشی در این زمینه بسیار بالاست. پرستاران مدارس، مشاوران تغذیه و والدین باید بدانند که بلوغ زودهنگام ممکن است یک عامل خطر در سلامت وزنی آینده دختران باشد.
